Al vanaf z’n jonge tienerjaren tafeltennist hij. In de circa 60 jaar die er inmiddels voorbij zijn heeft Bob Meewis heel wat meegemaakt. Bob, 71 inmiddels, diept herinneringen op uit vervlogen tijden. De vorige aflevering in deze serie ging over Gooise vrouwen die in de top van Nederland speelden in de veertiger en vijftiger jaren. Dit keer aandacht voor de mannen uit die tijd. Twee mannen uit het Gooi waren Nationale toppers en bleven dat tot ruim na de oorlog, Guus Broné en Bep van Ham.
Het 1e team van Quick 1 1942. Guus Broné, Bep van Ham en waarschijnlijk teamgenoot Ankersmit. Bron: Stichting Vrienden van het Tafeltennis
Ik was zeer dichtbij veel informatie over Bep van Ham. Een paar jaar geleden leerde ik namelijk een vrouw kennen die vertelde dat haar oom Bep van Ham was! Er waren plakboeken vol met foto’s en artikelen. Deze nicht zag de albums wel eens bij haar tante, die ook Bep heette! Dus een afspraakje met de weduwe van Van Ham zou alle informatie van vroeger onder mijn ogen brengen, zeer spannend! Het noodlot sloeg echter toe. De nicht vertelde me dat haar tante in juli dit jaar was overleden. En toch was er nog niets verloren, want de zoon van Bep van Ham leefde nog en die ging ze bellen.
Al binnen een paar minuten was alle hoop vervlogen. Ze meldde me: ‘Zijn zoon heeft alles opgeruimd en vernietigd (dit waren zijn woorden). Er zijn geen foto’s meer en ook geen plakboeken. Mijn tante had alles over hem bewaard’. Zijn zoon had vast niet zo’n heel goede relatie met zijn vader! Net als bij de vrouwen heb ik dus ook nu weer de meeste informatie uit kranten van toen moeten halen. Nu echter kreeg ik, wat foto’s betreft, ook hulp van de Stichting ‘Vrienden van het Tafeltennis’.
De eerste berichten over de twee Hilversumse topspelers dateren uit het begin van de oorlog. In 1941 publiceerde de NTTB jaarranglijsten van de top-10. In dat jaar kan worden gesproken van een doorbraak en stonden de Quick-spelers Broné en Van Ham voor het eerst in deze ranglijst. Wat goed is komt snel. Dat geldt ook hier. In 1942/1943 won Bep van Ham al de Masters en in 1944 werd hij Nederlands Kampioen. In 1945 werden er geen kampioenschappen verspeeld maar in 1946 was Bep van Ham weer de beste.
Jaarranglijsten NTTB, 1941, met daarop voor het eerst Broné (er staat Brané) en Van Ham
Na een competitiestop in 1939/1940, vanwege de mobilisatie*, werd er in de oorlog vanaf begin 1941 weer competitie georganiseerd. In de hoogste klasse, de Hoofdklasse, werd gespeeld in twee poules van vijf teams. Er was echter in de loop van de bezetting steeds vaker gebrek aan ballen en een warme zaal. Later kon men nog maar één poule met zes teams formeren waarbij teams vaak met invallers of incompleet opkwamen.
Soms was de temperatuur in zalen onder het vriespunt en werd er met jassen aan gespeeld. Een compleet team op de been brengen werd dus hoe langer hoe moeilijker. Als je een gezin had, had je wel andere dingen aan je hoofd dan tafeltennissen. Er waren er die moesten onderduiken vanwege het Jood zijn of om de Arbeitseinsatz (dwangarbeid) te ontlopen. Er zijn ook talloze deportaties bekend van Joden.
In 1944 lukte het de heren van Quick om verenigingskampioen bij de heren te worden.
De Nederlandse Kampioenschappen werden gedurende de bezetting toch gespeeld, m.u.v. 1940 en 1945.
Hilversumse successen bij het NK enkel en dubbel
Jaar herenenkel herendubbel mixdubbel
1941 Lex Admiraal/Hans Falkena Herman Falkena / Enny Rauch
1942 Guus Broné / Enny Rauch
1943
1944 Bep van Ham
1946 Bep van Ham Herman Posno / Anja Berendsen
1950 Guus Broné / Ina Kiek
In 1940 en 1945 en 1947 zijn de kampioenschappen niet verspeeld en de dubbels evenmin in de jaren 1943 en 1944. 1947 was een vreemd jaar op het gebied van de tafeltenniskampioenschappen. Op de site van de NTTB zag ik dat er geen winnaars in het dubbelspel waren. Wat kon de reden zijn dat er niet voor deze titels is gestreden? Dat blijft onduidelijk. De oorlog was voorbij, dus dat was de oorzaak niet om de titelstrijd niet te verspelen.
Ook het doornemen van alle kranten uit dat jaar leverde niet alsnog de titelwinnaars op. Hoewel er voor 1947 wel winnaars van het enkelspel staan genoemd op de site van de NTTB, namelijk Cor du Buy en Margo van Wijk, kwam ik de resultaten van deze wedstrijden evenmin tegen in de krant. Heel merkwaardig. Daarna in de kranten gezocht naar het verslag van de Masters. Een verslag daarover kwam ik wel tegen en dat verklaarde wat er was gebeurd.
In het onderstaande artikel uit het Utrechts Nieuwsblad van 27 mei 1947 staat te lezen: ‘De NTTB Cupwedstrijden, waaraan de beste tien Nederlandse tafeltennissers deelnamen, golden dit jaar voor de eerste maal ook als Nederlands kampioenschap’.
Win de Masters, krijg de Nationale titel cadeau! Wat de beweegreden was van de NTTB voor deze maatregel is nog niet achterhaald. René van Dijk, die de historie beheert voor de NTTB, gaat nog op onderzoek uit. In 1948 werden er geen cadeautjes meer uitgedeeld door de NTTB en zijn beide wedstrijden wel weer georganiseerd.
Verslag van de Masters in 1947 in het UN. Hilversummer Bep van Ham werd derde.
Quick 1 dec. 1948. Met Guus Broné, Bep van Ham en Cees Vlaanderen. Bron: Stichting Vrienden van het Tafeltennis
Guus Broné en Bep van Ham in 1952
Bep van Ham won in 1943/1944 de Masters. Het duo Broné en Van Ham speelde lang in het eerste van Quick met diverse spelers als derde man. In 2021 werd het eerste team van ttv Hilversum kampioen van Nederland. Dat was de tweede keer, want Quick, waar Hilversum samen met Victoria uit is ontstaan, werd al in 1944 kampioen van Nederland.
Guus speelde ook demonstratiewedstrijden in Nederlands Indië. Dat deed hij samen met Cor du Buy. Guus was daar als militair al, Cor werd ingevlogen met zijn vrouw! Twee decennia later speelde de Hilversumse Annie van Gardingen ook demonstratiewedstrijden met Cor du Buy!
Bob Meewis
* Op 28 augustus 1939 begint de algemene mobilisatie van het Nederlandse leger, dat uiteindelijk over 300.000 manschappen beschikt.